PSİKODRAMATİK SOSYOMETRİK GRUP PSİKOTERAPİSİ (PSİKODRAMA)

Moreno, psikodramayı, “gerçeğin dramatik yöntemlerle araştırdığı bir bilim” olarak tanımlamaktadır. Psikodrama aksiyon tekniklerinin kullanıldığı bir grup psikoterapisi biçimidir. Yaşam grup odasına taşınır ve grup üyeleri tarafından dramatik bir oyun kurgusu içinde canlandırılır. Süreç; zengin, canlı, eğlenceli ve hareketli bir süreçtir. Grup yaratıcılığı ve spontanlığı kullanarak sorunlara çözüm arar (Özbek ve Leutz 2003, Holmes 1992, Kellermann 1992).

Psikodrama başka bir tanımla bir tür dramatizasyondan ya da başka bir ifade ile spontan tiyatrodan yararlanılarak gerçekleştirilen bir ruhsal geliştirme tedavi yaklaşımıdır (Dökmen 1995).

Psikodrama kavramında insan, varlığının dört boyutuyla dinamik olarak bağlantılıdır. Bunlar;

1) Yaşamında oynadığı rollerin kapsamı.

2) Yaşamı boyunca ilişkide bulunduğu insanlarla etkileşimler.

3) Kişinin sosyal atomu.

4) Mensup olduğu grup içerisinde sosyometrik statüsü.

Psikodrama’da bir kişinin, Protagonistin (Protos: birinci, agon: savaşçı) grup içinde aslında kendisi için ve kendi koşullarına göre düzenlenmiş olan, ama bütün grubun da kendi yaşantılarına göre katılıp rol aldığı bir oyunu sergiler. Böylece Psikodrama’da özgürleşen insan kendi dışına çıkarak aynı şekilde özgürleşmiş ve kendi dışına çıkmış insanlar önünde bir tiyatro oluşturmaktadır. Amaç yaşamını baştan yeniden kurgulamak ve aynı olguyu çeşitli roller içinde yeniden gözlemleyebilmektir (Babaoğlu 2000).

Psikodrama kaynağını insandaki üç temel özellikten alır. Bunlar: Eylem, yaratıcılık ve spontanlıktır. İnsan eyleme dönük bir varlıktır. Bu eylem ihtiyacının doyurulabilmesi eylemin yeterli ve uygun olmasına bağlıdır. Bu ise insanın yaratıcılıgı ve bu yaratıcılıgın sergilenmesine olanak tanıyan spontanlığı sayesinde gerçeklestirilir. Psikodrama sahnesinde insanlar spontan olmayı öğrenebilirler ve böylece yaratıcı eylemler sergileyebilirler. Spontanlık ve yaratıcılık arasındaki ilişki Moreno’nun şu benzetmesinde anlamını bulur : “Eğer kişi spontan ise ve yaratıcı değilse, bu samuray kılıcı taşıyan bir köylüye benzer; kılıcı kullanmasını bilmediği için kendini bile kesebilir. Eğer kişi yaratıcı ama spontan değilse, bu kılıcı olmayan bir samuray savaşçısına benzer; kılıç olmadığı zaman bildikleri bir işine yaramaz.” (Aktaran: Dökmen 1995).

Psikodrama gruplarımız, yetişkinlere ve çocuklara özel ayrı gruplarda planlanmaktadır.